 |
Tin cách chức ông Bạc được đưa ra sau khi các báo buổi sáng ngày 15/3 đã ra, nên trang nhất các tờ báo và hãng thông tấn Trung Quốc hầu như chỉ tập trung vào cuộc họp báo của Thủ tướng Ôn Gia Bảo. Hai trong số các nội dung quan trọng của phát biểu của ông Ôn là kêu gọi cải cách chính trị hơn nữa và tránh để nước này bị sa vào một cuộc cách mạng văn hóa thứ hai.
Tin ông Bạc Hy Lai bị cách chức được đưa ở vị trí thứ năm trong bản tin buổi trưa của kênh 1 của đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV-1). "Thay đổi đồng chí phụ trách thành ủy Trùng Khánh", phát thanh viên của bản tin nói một cách đơn giản.
Các từ ngữ trong bản tin vắn của Tân Hoa Xã (Xinhua) cũng hết sức giản dị. Bản tin không đưa nhiều thông tin chi tiết mà chỉ nói ông Bạc sẽ được thay thế bởi Phó thủ tướng Trương Đức Giang.
Có duy nhất một bài báo trên tờ thời báo Hoàn Cầu, phụ bản của báo đảng Cộng sản Trung Quốc, ca ngợi ông Bạc vì cuộc nói chuyện thẳng thắn và cởi mở về việc cựu giám đốc cảnh sát Vương Lập Quân đến lãnh sự quán Mỹ.
Bài báo cũng ca ngợi Thủ tướng Ôn đã thêm những "quan điểm cá nhân" vào trong những phát biểu trong cuộc họp báo nói trên, báo trước một bước tiến, cởi mở hơn và các nhà lãnh đạo sẵn lòng "tương tác" với người dân.
Đây là một động thái hiếm gặp trong hệ thống chính trị Trung Quốc, theo nhận định của BBC. Tuy nhiên, sau đó, trong bản tiếng Anh Global Times, bài báo trên đã được thay bằng một bài ngắn gọn của Xinhua, trong đó trích dẫn lời Thủ tướng Ôn nói các nhà chức trách Trung Khánh "cần phải rút kinh nghiệm về vụ việc của Vương Lập Quân".
Hôm qua, tạp chí của đảng Cộng sản Trung Quốc cũng đăng xã luận của Phó chủ tịch nước Tập Cận Bình, nói rằng đảng cần được làm trong sạch. Tuy nhiên nội dung của xã luận không trực tiếp đề cập đến các vấn đề liên quan đến ông Bạc.
Trong khi đó trên các trang mạng xã hội, thông tin về Bạc Hy Lai lại được loan tải nhiều và nhanh chóng. Theo trang Want China Times có trụ sở tại Đài Loan, chỉ trong 4 tiếng đồng hồ sau khi thông tin được phát đi, lập tức có một làn sóng thảo luận "điên cuồng" với 190.000 lời bình luận trên các trang blog nổi tiếng của Trung Quốc. Có thể thấy người dân Trung Quốc rất muốn đưa ra ý kiến thông qua các mạng xã hội như Tencent Weibo và Sina Weibo, bất chấp những yêu cầu phải khai rõ tên thật khi sử dụng blog.
Want China Times cho biết, phần lớn những người sử dụng blog Tencent Weibo ủng hộ ông Bạc. Một người sử dụng khai tên là Zhang Haotian viết: "Ông Bạc là một quan chức tốt, chống lại tội phạm và các băng đảng nhưng làm phật ý nhiều người khác".
Nhưng cũng có những bình luận chỉ trích ông Bạc trên mạng Sina Weibo. Blogger Xu Pu nói Bạc Hy Lai muốn Trùng Khánh quay trở lại thời kỳ Cách mạng văn hóa, "khi mọi người có thể bị xử tội mà không cần một lý do nào cả". "Cái cách ông ấy trừng trị các băng nhóm tội phạm làm luật pháp trở nên thừa thãi, việc làm của ông ấy làm mọi người sợ hãi", Xu viết.
Blog của Hu Ziwwei, một MC truyền hình, cũng viết: "Chúng ta cần nhìn lại phát biểu ngày hôm qua của Thủ tướng Ôn Gia Bảo. Thủ tướng nhắc đến Vương Lập Quân, vậy vụ này chắc chắn còn nhiều điều chưa biết". Vương Lập Quân là cựu giám đốc công an Trùng Khánh, người từng đến lãnh sự quán Mỹ ở một đêm trước khi bị giới chức giải về Bắc Kinh.
Có nhiều luồng ý kiến trái chiều nhau, hoặc phê phán, hoặc ủng hộ ông Bạc nhưng hầu như không có ai bình luận về hệ thống chính trị của nước nhà, chỉ có một số ít các học giả lên tiếng về cải cách chính trị.
Fan Zhongxin, giáo sư của trường đại học Sư phạm Hàng Châu viết: "Bạc Hy Lai đã bị cách chức, các hành động của ông ấy đã bị ngăn chặn. Hy vọng sẽ diễn ra cải cách chính trị". Giáo sư Xie Youping của đại học Phúc Đán, Thượng Hải viết rằng "nền chính trị Trung Quốc thật sự cần cởi mở hơn nữa".
Vũ Hà
